Mediaconsumptie: ‘Sociale media verslaan tv als belangrijkste nieuwsbron voor Amerikanen’
Sociale mediaplatforms hebben de traditionele televisie ingehaald als voornaamste bron van nieuws voor Amerikanen. Tegelijkertijd spelen influencers een steeds grotere rol in de verspreiding van informatie. Dat blijkt uit het nieuwste “Digital News Report” van het Reuters Institute, gebaseerd op de antwoorden van 100.000 mensen in 48 landen. Dit uitgebreide rapport van 171 pagina’s biedt waardevolle inzichten in het digitale mediagebruik wereldwijd.
Sociale media nu de nummer één nieuwsbron in de VS
Uit het rapport blijkt dat 54% van de Amerikanen nieuws haalt van sociale en videoplatforms. Daarmee passeren ze voor het eerst tv-nieuws (50%) en nieuwswebsites of -apps (48%). Dit helpt ook verklaren waarom polariserende en angstaanjagende berichten zo prominent aanwezig blijven. De algoritmes van sociale media belonen immers content die reacties oproept — positief of negatief. Discussie en controverse leiden tot meer betrokkenheid, en dus tot meer zichtbaarheid. Dat versterkt de aanwezigheid van extreme meningen, al dan niet feitelijk juist.
Deze dynamiek beïnvloedt het maatschappelijke debat en verklaart mede waarom Elon Musk interesse had in de overname van Twitter — een strategisch platform om invloed uit te oefenen op het publieke discours.
Verschillende platforms, verschillende doelgroepen
Het rapport laat ook zien welke platforms mensen gebruiken voor nieuwsconsumptie. De groei in gebruik van X (voorheen Twitter) is minimaal, terwijl Instagram en TikTok juist aan populariteit winnen. Facebook en YouTube blijven de belangrijkste nieuwsbronnen, vooral voor oudere gebruikers.
Maar dat verandert snel. Jongere generaties zoeken hun nieuws veel vaker via sociale media, en hechten steeds meer waarde aan wat influencers zeggen. Zij vertrouwen eerder op de persoonlijkheden die ze volgen dan op traditionele media. Dit vergroot het risico op confirmation bias — mensen zoeken bevestiging van hun eigen overtuigingen, eerder dan objectieve informatie.
De opkomst van video en influencers als nieuwsbron
Video speelt hierin een cruciale rol. Door de beschikbaarheid van korte, hapklare videoclips kiezen mensen steeds vaker voor kijken in plaats van lezen. Dat roept vragen op over het vermogen om complexe thema’s goed te begrijpen. Lezen dwingt tot meer reflectie — iets wat onder druk kan komen te staan in deze snelle, visuele wereld. Daar komt bij dat generatieve AI het steeds makkelijker maakt om overtuigende nepvideo’s te maken. Hoewel dat probleem nu nog relatief beperkt is, ligt er een reëel risico op grootschalige misinformatie in de toekomst.
Vertrouwen in traditionele media brokkelt af
Het vertrouwen in klassieke nieuwsmedia is bij veel mensen tanende, versterkt door verwarring en tegenstrijdige informatie tijdens gebeurtenissen zoals de coronapandemie. Jongeren groeien op met influencers als hun primaire informatiebronnen, wat de machtsverhoudingen in de media fundamenteel verandert.
Wordt de volgende president een influencer als MrBeast? Het lijkt misschien vergezocht, maar de invloed van content creators op politieke opinievorming groeit gestaag. De centrale vraag blijft: kunnen traditionele media hun geloofwaardigheid herstellen, of is het tijdperk van journalistiek als autoriteit definitief voorbij? De cijfers uit het rapport lijken dat laatste te bevestigen.
