Moet CPNB regels voor nominatie NS Publieksprijs herzien?

Het bestverkopende non-fictieboek van het jaar schrijven en toch geen kans maken op de NS Publieksprijs, dat overkwam Royce de Vries. Hij schreef ‘samen’ met zijn vader Peter R. de Vries het boek Ik beloof je dat ik honderd word. In de nieuwste aflevering van de podcast Gek op Boeken zegt Royce de Vries niet te begrijpen waarom zijn boek niet genomineerd werd voor deze prijs. Bij navraag door de podcastmakers Seb van der Kaaden en Jan Willem Winter laat het CPNB weten dat ze willen nadenken over hoe de uitleg van die regels eventueel duidelijker kan. De NS Publieksprijs is overigens ingesteld door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) en wordt gesponsord door NS.   

Verhalende non-fictie is ‘grijs gebied’

Volgens het reglement van de NS Publieksprijs zijn kookboeken en zelfhulpboeken als non-fictieboeken uitgesloten. Echter, verhalende non-fictie is wél toegestaan. Volgens Royce de Vries valt zijn boek hier wel degelijk onder. Bij twijfel laat het CPNB een driekoppig comité – boekhandelaar, Neerlandicus en literair specialist – hierover beslissen en die beslissing was unaniem: Ik beloof je dat ik honderd word is niet verhalend genoeg en wordt uitgesloten van nominatie NS Publiekprijs. De Vries:

Volgens het comité zouden er in het boek bepaalde stijlelementen ontbreken, waaronder terugblikken en meerdere verhaallijnen. Maar dan hebben ze het boek niet gelezen, want ongeveer een derde van het boek bestaat uit terugblikken. En het hele concept van het boek is dat er twee ik-personen zijn wiens verhalen door elkaar verweven zijn, dus hoe kan je dan nog zeggen dat er niet meerdere verhaallijnen in het boek zitten?

Podcast Gek op Boeken heeft ook het CPNB gebeld voor een reactie. Seb van der Kaaden: “Opmerkelijk is dat de woordvoerder van het CPNB erkent dat de beslissing over wat is wel en wat is geen verhalende non-fictie een ‘grijs gebied’ is en dat de keuze hierin zelfs ‘arbitrair’ is, of te wel, willekeurig. Er zijn namelijk ook deskundigen die het verhaal van Royce wél verhalende non-fictie vinden. Vandaar ook mijn vraag aan het CPNB om de criteria voor volgend jaar te verduidelijken om zo twijfel in de toekomst te voorkomen. De reactie van de woordvoerder was: ‘Wij zullen altijd kijken naar hoe we het kunnen optimaliseren.’”

Uitsluiting is ‘onbegrijpelijk en onrechtvaardig’

Royce de Vries zegt in de podcast Gek op Boeken dat hij niet teleurgesteld is, maar het besluit vooral ‘onbegrijpelijk en onrechtvaardig’ vindt. Aan de verkoopcijfers te zien kon het publiek het boek zeer waarderen, maar datzelfde publiek kan die waardering nu niet omzetten in een stem voor een Publieksprijs. Volgens de Vries is dat een gemiste kans, zeker in een tijd waar het bestrijden van ontlezing zo belangrijk is.

Het CPNB zegt de reactie van Royce de Vries te begrijpen, maar de beslissing van het comité te handhaven.

Wat, waar, wanneer

Via NSPublieksprijs.nl kan gestemd worden tot en met donderdagavond 14 november 17.00 uur. Het winnende boek wordt diezelfde avond bekendgemaakt in de uitzending van EenVandaag op NPO1. De podcast Gek op Boeken is een podcast die om de 2 weken verschijnt en ingaat op het boekenvak. En spreekt met lezers, schrijvers en makers over de wereld achter en de liefde vóór het boek.