Eurocommissaris Breton heeft februari 2024 op X bevestigd dat er een Europees onderzoek komt naar TikTok. In 2023 is er al een vooronderzoek geweest. Nu wordt de formele procedure vanuit Brussel gelanceerd, mede vanwege dat vooronderzoek. Het onderzoek zal beoordelen of TikTok zich houdt aan de regels van de Digital Services Act (DSA), die afgelopen vrijdag van kracht is geworden voor alle onlineplatforms in de EU.

Deze regelgeving verplicht onlineplatforms om meer te doen om hun gebruikers te beschermen. TikTok werd in april 2023 aangewezen als een zeer groot online platform en moet daarom sinds augustus aan de DSA-regels voldoen. Als TikTok de regels heeft overtreden, kan het bedrijf een aanzienlijke boete krijgen, tot wel zes procent van de wereldwijde omzet. “Als we kijken naar wat er min of meer is gezegd over het afgelopen jaar, zou dat zo’n zeven miljard dollar aan boetes kunnen zijn.”

Focus van het onderzoek

Volgens de Europese Commissie zal het onderzoek zich voornamelijk richten op het ontwerp van het TikTok-systeem. De Commissie onderzoekt onder andere of TikTok maatregelen heeft genomen om de transparantie van het platform te vergroten. Er wordt gekeken of het gegevensbestand met advertenties van TikTok betrouwbaar is, zodat onderzoekers potentiële online risico’s zorgvuldig kunnen onderzoeken. Ook wordt het onderzoek gericht op mogelijke tekortkomingen bij het verlenen van toegang aan onderzoekers tot openbaar toegankelijke gegevens van TikTok.

Daarnaast zal worden geëvalueerd of TikTok passende en voldoende maatregelen heeft genomen om een hoog niveau van privacy, veiligheid en beveiliging voor minderjarigen te garanderen. Volgens Breton gaat het onder meer om het verslavende effect, het gebrek aan tijdslimieten en het ‘rabbit hole’ effect.

De reactie van het moederbedrijf TikTok Bytedance is weinig verrassend, zegt Van Burik. “Ze geven aan graag samen te werken met experts om het platform veiliger te maken en willen dat graag uitleggen aan de Europese Commissie.”