[ONDERZOEK] ‘Sociale media goed voor vriendschappen, minder goed voor zelfbeeld’
Uit onderzoek blijkt dat de meeste jongeren in Nederland social media als positief ervaren voor hun vriendschappen. Toch is er ook een minder rooskleurig beeld: een kwart van de jongeren vindt dat social media een negatieve invloed hebben op hun geluksgevoel. Daarnaast is een derde van mening dat social media hun zelfbeeld negatief beïnvloeden, vooral bij meisjes. Bijna de helft van de meisjes geeft aan dat social media hun zelfbeeld verslechteren, terwijl dit bij jongens minder dan een kwart is. Dit komt naar voren in het onderzoeksrapport ‘De plussen en minnen van social media: Jongeren aan het woord’ van project AWeSome van de Universiteit van Amsterdam (UvA).
Uren per dag
Jongeren gebruiken social media intensief, vaak meerdere uren per dag, waarbij platforms als TikTok en Snapchat populair zijn. Dit leidt tot zorgen bij ouders, leraren en soms bij de jongeren zelf. Het project AWeSome (Adolescenten, Welzijn en Social media) heeft in hun rapport de voor- en nadelen van socialmediagebruik in kaart gebracht, op basis van de ervaringen van jongeren zelf. Het onderzoek is uitgevoerd onder 480 jongeren tussen de 14 en 17 jaar uit verschillende onderwijsniveaus en regio’s van Nederland, onder leiding van prof. dr. Patti Valkenburg, universiteitshoogleraar Media, Jeugd en Samenleving aan de UvA.
Ervaringen van jongeren ‘Door social media ben ik een stuk socialer geworden. Ik heb nu eigenlijk meer contact met vrienden.’
Meisje, 15 jaar, vwo
‘Ik denk dat social media mijn zelfvertrouwen heeft aangetast in de tijd dat ik het gebruikte. Als je constant modellen ziet en je bent nog jong, weet je niet goed hoe je daarmee om moet gaan.’
Meisje, 16 jaar, vwo
‘Voor mij werkt social media motiverend. Als ik iemand zie die gespierd is, krijg ik zelf ook zin om te sporten. Dan ga ik liever naar de sportschool dan op de bank liggen.’
Jongen, 17 jaar, havo
Uit eerder onderzoek van het AWeSome-team bleek al dat de impact van social media op het welzijn van jongeren sterk varieert. Waar het voor de één positief uitpakt, kan het voor een ander juist negatief zijn of helemaal geen effect hebben. In dit nieuwe rapport blijkt dat 54% van de ondervraagde jongeren social media als positief ervaart voor hun geluksgevoel, terwijl een kwart juist een negatieve invloed ervaart.