COLUMN Patrick Petersen: ‘AI factcheck voor dummies’
AI voor dummies
Het is eindelijk duidelijk: de populaire AI-chatbots, zoals ChatGPT en Gemini, gaan niet factchecken voor ons, maar óns opvoeden. Vergeet die oude tijd waarin je gewoon wat links kreeg en zelf kon klikken. Nee, nu krijg je een AI-samenvatting van Gemini, die óf briljant is, óf totaal verzonnen. En als het laatste het geval is? Dan zegt Google-topvrouw Hema Budaraju recentelijk in de media:
Tsja, dan moet u zelf even opletten of het klopt.
Stelt u zich dat voor bij andere organisaties: een vliegtuigbouwer die zegt: “We hebben vleugels gemonteerd, maar of het toestel ook daadwerkelijk kan vliegen? Even zelf checken tijdens de landing.” Of een apotheker die fluistert: “Deze pillen werken vast prima, maar of ze je genezen of je lever opblazen, dat moet je zelf even Googelen.” Een bruggenbouwer die zegt: “We hebben beton gestort en wat kabels gespannen. Of de brug ook blijft hangen als er auto’s overheen rijden? Gewoon even proberen tijdens de spits.” Of een bankier die zegt: “We hebben uw spaargeld veilig belegd. Of het er morgen nog is? Nou, dat is de verrassing, checkt u zelf even!”
Maar gelukkig geven de chatbots ons alle middelen: namelijk linkjes! Revolutionair. U krijgt eerst een samenvatting van twijfelachtige kwaliteit, en mag daarna zelf alsnog uitzoeken of het waar is. Dus eigenlijk precies wat de zoekmachines al twintig jaar deed, maar dan minder overzichtelijk en met extra waterverbruik.
Want dat is er ook nog: elke keer dat de chatbots hun hallucinaties over je scherm uitstort, slurpt het energie, grondstoffen en water. Hoeveel precies? Dat weet de topmanagers niet; ze weten wel dat het een aanzienlijke hoeveelheid is. Misschien omdat het een beetje ongemakkelijk staat om te zeggen dat je digitale pizzalijm-advies net zo dorstig is als een halve rijstveldenoogst.
En over die adviezen gesproken: wie kan het vergeten?
AI die vrolijk suggereert om kaas met lijm vast te plakken. Of, volgens een eerdere versie van dit artikel, om depressieve mensen van de Golden Gate Bridge af te sturen (nee hoor, dat was een fabel, aldus die bekende chatbot, de andere rare adviezen waren wel authentiek).
Maar.. maak je geen zorgen: volgens de slimme chatbots zijn de gebruikers “heel tevreden”. Natuurlijk.
Niks zo leuk als een slimme chattoepassing die je op het verkeerde been zet, om er daarna een belerend vingertje bij op te steken: “Denk zelf eens na, joh!”
En er komt nog meer! Binnenkort krijgen we gloednieuwe AI-modes gemixt met zoekresultaten. Want als er één ding is dat gebruikers willen na dit circus, is het wel nóg een tabblad vol met AI-verzinsels.
Dus: vraag gerust alles wat u wilt aan de AI-chatbots. Of u antwoord krijgt dat juist is, dat is uw probleem. Maar hé: u hebt tenminste wat linkjes om het te verifiëren.
–
Patrick Petersen RDM MA MSc is AI- en digital marketing specialist gericht op businessautomatisering en ondernemer met zijn bureau AtMost(TV), auteur van meer dan twintig prijswinnende boeken over AI, marketing, online tech en maatschappelijke ontwikkelingen. Bovenal is hij docent en spreker. Meer info op www.atmost.nl. Deze column is eerder op MarketingReport.nl gepubliceerd.
