Belgische jongeren regelmatig dader én slachtoffer van online geweld
Online geweld
Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen, de Universiteit van Luik en UCLouvain Saint-Louis Bruxelles ondervroegen 2819 Belgische jongeren tussen 15 en 25 jaar over online haatspraak en het verspreiden van naaktbeelden. Jongeren geven aan deze gedragingen schadelijk te vinden, maar toch zijn ze regelmatig slachtoffer of dader. Slachtoffers zoeken onvoldoende hulp bij volwassenen of hulporganisaties. De onderzoekers pleiten voor meer aandacht in het onderwijs en de media over de impact van dit online geweld en hoe te reageren bij incidenten.
Uit de vele mediaberichten en eerder onderzoek was al duidelijk dat online geweld bij jongeren regelmatig voorkomt. Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen, de Universiteit van Luik en UCLouvain Saint-Louis Bruxelles voerden in het kader van het @ntidote-project de grootste bevraging bij Belgische jongeren tussen de 15 en 25 jaar ooit uit om na te gaan hoe vaak het voorkomt en hoe jongeren hierop reageren.
Deze bevraging bij een diverse groep van 2819 jonge Belgen kwam tot de vaststelling dat jongeren zowel regelmatig slachtoffer als dader zijn van online geweld.
- Eén op drie jongeren tussen de 15 en 25 jaar werd ooit slachtoffer van online haatspraak of het verspreiden van naaktbeelden.
- Jongeren met een andere nationaliteit of andere etnisch-culturele achtergrond worden vaker het slachtoffer van online haatspraak.
- LGTBQI+ worden significant vaker het slachtoffer van haatspraak op basis van gender of seksuele oriëntatie.
- Eén op de vijf jongeren verspreidde ooit al eens haatspraak en één op de drie jongeren verspreidde al eens een naaktfoto zonder de toestemming van de afgebeelde persoon.
- Jongens zijn tweemaal zo vaak dader van het verspreiden van naaktbeelden dan vrouwen. Voor het verspreiden van haatspraak is er dan weer geen significant verschil tussen jongens en meisjes.
- Jongeren met een andere nationaliteit of andere etnisch-culturele achtergrond gaven significant vaker aan naaktbeelden te hebben verspreid zonder toestemming.
- Meerderjarige jongeren (18 tot 25 jaar) zijn significant vaker slachtoffer en dader dan minderjarige jongeren (15 tot 18 jaar) van zowel online haatspraak als het verspreiden van naaktbeelden zonder toestemming.
Jongeren missen handvaten online geweld
Het onderzoek bewijst dat online geweld vaak voorkomt bij jongeren, maar ze zijn er zich wel van bewust dat dit een ernstige impact heeft: ongeveer 7 op 10 zegt dat ze het verspreiden van online haatspraak en verspreiden van naaktbeelden zonder toestemming schadelijk vinden. Jongeren vinden dat dit gedrag best bestraft wordt met het volgen van een cursus over online geweld, het betalen van een schadevergoeding aan het slachtoffer en/of het betalen van een boete.
Als ze slachtoffer worden, weten jongeren echter niet waar naartoe. Ze geven aan dat ze zich eenzaam, boos of hulpeloos voelen, maar slechts 5% stapte naar de politie en minder dan 5% stapte naar hulporganisaties. Jongeren praten er in de eerste plaats over met vrienden (27,7% voor haatspraak & 30% voor naaktbeelden) en pas in de tweede plaats met ouders (13,3% voor haatspraak & 26,8% voor naaktbeelden) en tot slot met leerkrachten (8,4% voor haatspraak & 18,4% voor naaktbeelden). Een heel groot deel van de jongeren (26,2% voor haatspraak & 17,4% voor naaktbeelden) praat er echter met niemand over.
