AI Coördinatie Nederland: betrouwbaarheid en wet- en regelgeving AI-tools
Stel, je bent een publieke organisatie en je wilt met generatieve AI aan de slag, maar je hebt er nog niet veel ervaring mee. In de toekomst hoef je je geen zorgen meer te maken over de betrouwbaarheid en wet- en regelgeving van AI-tools. Als het aan de initiatiefnemers van AI Coördinatie Nederland ligt, komt er namelijk een ‘marktplaats’ vol betrouwbare AI-tools, ontwikkeld volgens de standaarden van de overheid. Zo weet je zeker dat de technologie die je gebruikt, voldoet aan publieke waarden en regelgeving.
Hackathon: Van idee naar demo
Onder het motto ‘schrijf geen memo, maak een demo’ organiseerde de jonge community AI Coördinatie Nederland een hackathon in het Provinciehuis Zuid-Holland. Deelnemers uit verschillende overheidslagen en marktpartijen kwamen samen om AI-oplossingen te ontwikkelen die aansluiten bij publieke waarden. Van maandag 10 februari tot woensdag 12 februari werkten 35 techneuten en beleidsmakers in drie werkgroepen aan concrete uitdagingen. De eindpresentatie trok veel belangstelling.
Infrastructuur: AI inpassen in de overheid
‘Team Infra’ richtte zich op de technische basis om AI te integreren in de bestaande open infrastructuur van de overheid. De Haven-standaard van de VNG maakt het al mogelijk om gemeentelijke applicaties op verschillende platforms te draaien, zonder afhankelijk te zijn van één cloudaanbieder zoals AWS of Azure. Tijdens de hackathon werd Haven uitgebreid met een ‘AI-stekker’, waardoor AI-modellen eenvoudig kunnen worden aangesloten. Of zoals een teamlid het verwoordde: ‘Wat is er nodig om de snelle AI-boot te laten aanmeren in de haven? Wij hebben de bouwstenen gelegd.’
Appstore: AI toegankelijk voor gemeenten
‘Team Bouwmarkt’ werkte aan een appstore binnen de Haven-omgeving, waar gemeenten eenvoudig AI-toepassingen kunnen selecteren. Elke app bevat duidelijke informatie over de wettelijke en ethische voorwaarden waaraan deze voldoet, zoals of er een DPIA (Data Protection Impact Assessment) is uitgevoerd. Gebruikers kunnen kiezen uit verschillende open-source taalmodellen, zoals Whisper Large V3 Turbo van OpenAI en LLama 3.2 van Meta. Daarnaast wordt een bouwsteen ontwikkeld voor GPT-NL, het Nederlandse ethische taalmodel in wording.
Praktische AI-tools: veilig en efficiënt
Welke AI-tools komen hieruit voort? Tijdens de hackathon werd een prototype ontwikkeld van een veilige, AVG-proof transcriptietool. Deze tool helpt overheden bij het transcriberen van gevoelige gesprekken, zoals keukentafelgesprekken. Daniel Verloop van de gemeente Montferland rekende voor dat de overheid dagelijks 10 miljoen minuten aan tekst uitwerkt—deze tool kan daarvan 8 miljoen minuten besparen. De tool heet TINA: Transparant, Intuïtief, Nauwkeurig en Afgeschermd. TINA kan niet alleen transcriberen, maar ook samenvatten en bevragingen van de tekst mogelijk maken.
Voor AI.Co.NL biedt AI-leverancier DemBrane een andere transcriptietool aan, speciaal voor gesprekken in grote groepen, zoals burgerberaden met meerdere tafels. Deze tool analyseert, vat samen, voert sentimentmetingen uit en maakt de gesprekken doorzoekbaar. Gedeputeerde Frederik Zevenbergen (VVD) van de provincie Zuid-Holland benadrukte het belang van dit soort innovaties: ‘Dit leidt niet alleen tot kostenbesparing, maar vooral tot beter beleid.’
